تاثیر کم کاری تیروئید در ریزش مو
غده تیروئید غده‌ای پروانه‌ای‌شکل است که در قسمت جلویی و پایین گردن قرار دارد. شایع‌ترین مشکلات مربوط به این غده ناشی از تولید غیرطبیعی هورمون‌های تیروئید (T3 و T4) است. منظور از کم کاری تیروئید، تولید مقادیر ناکافی هورمون‌های تیروئید است که می‌تواند علائم زیادی مانند افزایش وزن و خستگی ایجاد کند.
مشخص شده است که ارتباطی میان کم کاری تیروئید و ریزش مو وجود دارد. زیرا هورمون‌های تیروئید نقش اساسی در رشد و نگهداری فولیکول‌های مو دارند و کم شدن میزان آن‌ها زمینه خشکی، شکننده شدن یا نازک شدن موها را فراهم می‌کند. فولیکول‌ها ریشه‌های مو هستند که در حفره‌های کوچکی در زیر پوست قرارداردند و موها از آن‌ها رشد می‌کنند. در ادامه به جزئیات بیشتری از کم کاری تیروئید و ریزش مو اشاره خواهیم کرد.
ارتباط بین کم کاری تیروئید و ریزش مو
کم کاری تیروئید اگر شدید باشد و درمان نشود، می‌تواند باعث ریزش مو شود. زیرا کاهش هورمون‌های T3 و T4 باعث کاهش سوخت‌وساز بدن و ضعیف شدن فولیکول‌های مو می‌شود. این روند زمینه بروز تلوژن افلوویوم را فراهم می‌کند.
تلوژن افلوویوم یک نوع اختلال پوست سر است که در آن ریشه مو خیلی زود وارد مرحله استراحت و سپس مرحله ریزش چرخه مو می‌شود. معمولا حدود ۷۰ درصد از موهای سر می‌توانند در عرض حدود ۲ ماه در اثر حالت تلوژن افلوویوم بریزند.
هنگامی‌که فردی دارای یک نوع بیماری خودایمنی است، احتمال ابتلا به مشکلات دیگر بیشتر می‌شود. به عنوان مثال، افراد مبتلا به تیروئیدیت هاشیموتو که منجر به کم کاری تیروئید می‌شود، ممکن است دچار آلوپسی (ریزش مو) شوند. بنابراین، کم کاری تیروئید و ریزش مو از چند نظر به هم مرتبط هستند.
علائم کم کاری تیروئید و ریزش مو
معمولا ریزش مو ناشی از کم کاری تیروئید به‌تدریج بروز می‌کند و به طور ناگهانی متوجه ظهور نواحی بدون مو روی پوست سر خود نمی‌شوید. فقط در مراحل اولیه ممکن است موها در همه جا سر نازک‌تر به نظر برسند.
شما به طور طبیعی روزانه بین ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو از دست می‌دهید. اگر رشد طبیعی مو در اثر کم کاری تیروئید متوقف شود، در صورت عدم درمان موها دوباره جایگزین نمی‌شوند و ممکن است ریزش مو یکنواخت رخ دهد.
خبر خوب این است که کم کاری تیروئید و ریزش مو معمولا یک مشکل موقتی و برگشت‌پذیر است و با شروع مصرف دارو، چرخه رشد مو به ریتم عادی خود باز می‌گردد.
نحوه درمان کم کاری تیروئید و ریزش مو
طبق تجربه، اشکال خفیف بیماری کم کاری تیروئید ممکن است باعث نازک شدن موها شود و در همه بیماران منجر به ریزش مو نمی‌شود. به‌همین‌دلیل، همکاری با پزشک برای تحت کنترل در آوردن بیماری با دارو ممکن است روند رشد مجدد موها را تسریع کند.
البته رشد موها مدتی طول می‌کشد و لازم است برای کسب نتایج کمی صبور باشید. توجه داشته باشید که موهای جدید ممکن است از نظر رنگ یا بافت با موهای قبلی شما متفاوت باشند.
از موثرترین داروهای خوراکی برای درمان کم کاری تیروئید می‌توان به لووتیروکسین اشاره کرد. اگر این دارو نتواند کم کاری تیروئید و ریزش مو شما را کنترل کند، لازم است برای مصرف داروهای ضدریزش مو یا حتی جراحی کاشت مو اقدام کنید.
درمان‌های خانگی کم کاری تیروئید و ریزش مو
در کنار مصرف دارو، درمان‌های خانگی مختلفی مانند موارد زیر وجود دارند که می‌توانید برای کاهش ریزش مو یا بازسازی روند رشد موها آن‌ها را امتحان کنید.
افزایش میزان ماده معدنی آهن در بدن
مشخص شده است که کم کاری تیروئید می‌تواند بر سطح فریتین (یا ذخایر آهن) بدن تاثیر بگذارد. ازآنجایی‌که کمبود آهن یکی از دلایل ریزش مو است، توصیه می‌کنیم انجام منظم آزمایش خون را برای بررسی آهن و فریتین خون در نظر بگیرید و در صورت لزوم، طبق توصیه پزشک مکمل آهن مصرف کنید.
درمان کمبودهای تغذیه‌ای
علاوه‌بر کم کاری تیروئید، کمبودهای تغذیه‌ای به‌خصوص کمبود ویتامین B7 (بیوتین)، روی، مس، کوآنزیم Q10 و ویتامین‌های C، E و A نیز می‌تواند به ریزش مو کمک کند. بنابراین اگر پزشک تشخیص داد، در کنار لووتیروکسین مصرف یک مولتی‌ویتامین ضدریزش مو را نیز آغاز کنید.
مصرف یک رژیم غذایی سالم و غنی
پزشکان معتقدند که علاوه‌بر دارودرمانی، مصرف یک رژیم غذایی سالم و غنی نیز در درمان کم کاری تیروئید و ریزش مو موثر است. البته در این میان باید در نظر داشته باشید که اگر غذاهای غنی از کلسیم می‌خورید و برای کم کاری تیروئید تحت درمان هستید، سعی کنید آن‌ها را حداقل چهار ساعت پس از لووتیروکسین مصرف کنید تا بیشترین میزان جذب کلسیم را داشته باشید.
غذاهای فرآوری‌شده، غذاهای شیرین، گوشت قرمز و غذاهای سرخ‌شده ممکن است باعث بروز واکنش التهابی شوند. کافئین و الکل نیز ممکن است در این مسئله نقش داشته باشند. التهاب ممکن است علائم کم کاری تیروئید ازجمله ریزش مو را بدتر کند.
افزودن مواد غذایی موثر در کاهش التهاب بدن
زنجبیل و زردچوبه مواد ضدالتهابی هستند که ممکن است عملکرد غدد درون‌ریز را بهبود بخشند. تیروئید شما بخشی از سیستم غدد درون‌ریز است، بنابراین مصرف این مواد ممکن است به درمان کم کاری تیروئید و ریزش مو کمک کند.
سعی کنید ریشه زنجبیل تازه یا زردچوبه را در آشپزی خود بگنجانید. آن‌ها در هر چیزی از سرخ‌کردنی گرفته تا اسموتی طعم عالی دارند. در مورد مصرف مکمل زنجبیل یا زردچوبه با پزشک خود صحبت کنید.
مصرف گیاهان دارویی
طب جایگزین از گیاهان خاصی مانند موارد زیر برای درمان کم کاری تیروئید و ریزش مو استفاده می‌کند:
- نخل اره‌ای
- کوهوش سیاه
- دونگ کوآی
- تک شاخ کاذب
- شاه توت
- شبدر قرمز
بهتر است قبل از اینکه خودتان درمان‌های گیاهی را امتحان کنید، با پزشک خود صحبت کنید.
استفاده موضعی از روغن‌های ضروری
اخیرا محققان نشان داده‌اند که ماساژ پوست سر با روغن اکالیپتوس، روغن بادام تلخ، روغن زیتون و عصاره‌های گیاهی مانند عصاره آویشن ممکن است ریزش مو را کاهش داده و تراکم مو را بهبود بخشد. البته قبل از شروع استفاده از روغن‌های ضروری با پزشک خود صحبت کنید.
مراقبت صحیح از موها
با مراقبت دقیق از موهای خود می‌توانید ریزش مو را حتی با وجود ابتلا به کم کاری تیروئید کاهش دهید. از نکات مهم در این زمینه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اجتناب از کشیدن بیش‌ازحد موها به‌خصوص بعد از استحمام
- استفاده از شانه‌های دندانه پهن به‌جای برس‌های دانه ریز و خشن برای مرتب کردن موها
- کاهش استفاده از وسایل حرارتی مانند سشوآر و اتو مو
ممکن است بعد از شروع روند درمان، چندین ماه طول بکشد تا متوجه رشد مجدد موهای خود شوید. جای نگرانی نیست و بهتر است ناامید نشوید!
سخن آخر
بنابراین، کم کاری تیروئید و ریزش مو یک مشکل قابل کنترل است که به‌راحتی با مصرف لووتیروکسین و یک مکمل و رعایت اصول مراقبت از مو برطرف می‌شود. البته پزشک متخصص پوست و مو می‌تواند اطلاعات دقیق‌تری در این زمینه در اختیار شما بگذارد.
نویسنده: دکتر ماهور طباطبایی
